سازههای فلزی یا همان سازههای فولادی نه تنها در بخش ساختمان سازی بلکه در صنایعی همچون پتروشیمی، کشاورزی، راه سازی نیز کاربرد دارد.
انواع سازه فولادی دارای ویژگیها و کاربریهایی است که به اختصار به معرفی هر یک از آنها میپردازیم.
سازه فلزی چیست؟
به دست سازههای فولادی مهندسی در ابعاد مختلف سازه فلزی گفته میشود. در ابتدا سازههای فلزی با ساخت پلهای قوسی چدنی پا به عرصه صنعت گذاشتند.
انواع سازه های فولادی
سازههای فولادی از لحاظ طراحی به چهار گروه اصلی طبقهبندی میشوند:
۱: سازههای خرپایی (truss structure) :
در این نوع از سازههای فلزی اجزا، نیروهای محوری (کششی یا فشاری) را تحمل و منتقل مینمایند.
۲: سازههای پوستهای (shell structure) :
سازههای فلزی پوستهای از ورقهای پیوسته با اشکال هندسی خاص نظیر استوانه و کره تشکیل میشوند.
۳: سازههای معلق ( suspension structure) :
بر روی اعضا سازههای فلزی معلق نیروی کششی حاکم است.
۴: سازههای قابی (framed structure):
سازههای فلزی قابی معمولاً از مجموعهای تشکیل میشود که از تیرها (اعضای افقی) و ستونها (اعضای قائم) تشکیل شده است.
انواع سازههای فولادی
سازههای خرپایی :
خرپا،به مجموعهای گفته میشود که بارها را به وسیلهی ترکیبی مثلثی شکل از اعضا با اتصال مفصلی به تکیه گاهها منتقل میکند. در اعضای خرپا فقط نیروی محوری فشاری و کششی ایجاد میشود و در عمل، ممکن است تنش خمشی در بین اتصالات به میزان کمی در اثر اصطکاک آنها و بارهای وارده و پخش شده در اعضا، بهوجود آید که قابل صرف نظر کردن است.
سازههای پوستهای :
سازههای فلزی پوستهای به روشهای مختلفی از قبیل مخازن نگهداری مایعات و گازهای تحت فشار، سیلوها، سقفهای گنبدی و موارد مشابه مورد استفاده قرار میگیرند.
سازههای معلق :
سازههای فولادی معلق معمولا در طرح پوششها (سقفها) و پلهای با دهانه بلند مورد استفاده قرار میگیرند
در سازههای معلق یک اسکلت قاببندی شده وجود دارد (مثلاً در پل سازی، عبورگاه یا عرشه پل و در پوششها، اسکلت سقف) که توسط آویزهایی از کابلهای کششی اصلی آویزان است.
استفاده از سازههای معلق در ساخت پل بسیار متداول است.
سازههای قابی (قاببندی شده) :
سازههای قابی ترکیبی از تیرها و ستونها است که با بهرهمندی از اتصالات صلب و یا ساده به یکدیگر وصل شدهاند. این امکان وجود دارد که سازههای قاببندی شده به صورت ساختمانهای چند طبقه و یا ساختمانهای صنعتی ساخته شوند. این نکته حائز اهمیت است که اکثر ساختمانهای ساخته شده در سطح شهر دارای اسکلت قابی هستند.